Lampiran:Kamus bahasa Indonesia – bahasa Pasir

Daftar di bawah ini adalah kata dalam Bahasa Indonesia dan terjemahannya dalam Bahasa Pasir.[1]

Daftar kosakata sunting

Bahasa Indonesia Bahasa Pasir
adil adél
perlu ado
berdiri akat
saya aku
hutan alas
ambil alék
alis alis
layang ambang
mertua ampu
pelihara amu
ijuk anduq
panjang anjang
kelak anta
lamar anu
tikar apay
agar apan
kalau apoq
api apuy
sabit arét
arti arti
lagi aso
buru asu
hati até
atau ato
isi atoq
sudah, telah aut
tempat awaq
tolong awat
malu bai
kawan baiq
baju baju
rendah baka
balas balés
berubah, berbalik balik
luar baling
amat baloq
rambut balo
asma bangat
kira-kira bangsa
bahasa basa
rebung basung
ajar batuk
perempuan bawé
babi bawi
gunung, tanah tinggi bawo
bara baya
baru bayu
kah
dagu béam
beras béas
ayun bébé
tidak bélo
sesak napas béngat
amat béta
bicara becara
putus bekat
dapur beliku
beliung beliung
negeri benuo
jenis semak-semak berasung
bersih bersé
kabut berubu
sampan biduk
beri biéq
sekitar bika
cangkul bingkung
bintang bintong
semut bilik
bibir biwi
kail biwit
leher biung
mulut boa
sakit boar
buka boka
beli boli
panggil bombaq
abu bondul
malas bontul
kunyah bopa
kaki botis
buruk boto
busuk botoq
jalan boyan
baru boyar
topan boyi
buah buaq
lukah bubu
baik, subur buén
cuci bui
gadis bujang
lurus bujur
kuku buku
emas bulaw
bulu bulu
kumis bulu bowa
konon buné bai
bodoh bungang
bunga bungo
perut buntung
putih bura
muda burok
butir buti
hitam buyung
cara caraq
cuma cuma
cocok cucuk
dahi dai
istana dalam
air danum
daun daon
lantai datoy
kejar dasu
jahat dai
datar daiay
kakek dato
darah dayaq
dekat dempet
pergi denge
banyak déo
kepada dépoq
mereka déroq
waktu dés
sedang désung
jera delan
jilat delap
dan, dengan diang
tinggal dikan
tinggal dikéq
punggung dikur
rumput dikut
sebentar dilé
dengar dingo
pantai dion
pakaian diris
air dita
bawah diwa
lah doko
lidah dola
telapak tangan dola pilar
lagi doliq
gelap dondom
tengah hari dotu
depa dopo
naik dombo
sore duluy
jenis semak dundung
dekat duni
dua duo
semua, habis ékaq
temu ékat
lahir ékus
bilamana énaq
itu (jauh) éndu
itu énéq
bau éngus
sementara éngkong
angkat éngkat
pindah énsut
semua énta
mentah énta
kata éntang
satu éray
tarik érét
ikan ésa
jantan ésong
cari étoq
hambat empat
burung empulu
tadi endé
sudah endok
ini endoq
dari engkét
nama sejenis burung engkutong
masak ensak
untuk entéq
kuat galak
ganti ganti
gasing gasing
senang, suka gawal
kerja gawi
gayung gayong
kates gedang
tiap gonggu
kumis gumis
garis gurés
kecil, sedikit idik
rendah idok
kamu iko
buat insok
menunggu inté
apa, siapa iséq
minum isop
daging isi
lihat itéq
padang jaba
jaga jaga
tampar jagur
luka jail
jala jala
jambu jambu
janggut jambé
seratus jatus
awan, kabut jaon
pintu jawong
zaman jeman
juragan jeragan
dan, dengan jiang
jengkal joko
perahu jong
sering jono
jual jual
berangkat jungkat
ludah juraq
tujuan juq
lah kaq
kakak kaka
ingin kakan
gali kikit
kampung kampong
keluarga kampong panam
pikiran, rasa kanam
miskin kao
tebal kapal
nama karan
dapat katé
seperti katiq
tangan kayang
ada kéo
sakit kéoroton
kisah késa
bergabung kéray
kebun kebon
kabul kebul
pikir kenanam
mengapa kenoné
sungai Kendilo kendilo
kapal kepal
kerbau keréwaw
kerja, pesta kerja
pasir kersik
ingat kesowot
begitu ketiné
gigit kikit
bangun kiluk
getar kitik
oleh koéq
tertawa kokal
peluk kokop
anjing kokoq
bila, lama kolaq
badan kompu
binatang korik
kasih kosang
tenggelam koyom
teriak kukop
gigi kukut
ekor kukuy
dapat kuliq
selidik kunti
merasa kuso
debar kutuk
lah la
lalu laju
melakukan laku
lalu lalo
dalam lang
alas lapis
rakit lanting
mahal larang
hutan latiq
tahan, lawan lawan
karena lékoq
kata léngan
belakang likur
lima limo
logo logo
tiarap loko
lelah lokoy
terlentang lola
dalam lontop
juga low
sungai loak
ibu ma
malu mai
kurus mais
lain, selain mak/maksi
pergi malan
malam malom
besok manin
hilang mapos
pagi maq
marah mara
mati maté
mata mato
merah méaq
demam mékom
kecewa melas
di sini mendoq
kotor merotaq
mengusir mesoroq
maka mokoq
siang molo
menolak mono
mana moné
di moq
rajin moyong
mula-mula mula
kembali muliq
limau menté
mudik murék
musuh musu
muntah mutaq
jangan nang
menantu nantu
nenas nas
halaman natar
rupa nauq
sore nayap
segera nerébé
setia ngéno
pinjam nginjam
cium ngus
nikah nika
nanti nindo
ular nipo
masih nokon
lagi nuaq
mimpi nupi
tari nuyo
compang camping nyiang nyaing
terang, cerah nyala
bawa oit
makan okan
adik okong
besar olay
hari olo
muara olong
tinggi ombo
kira-kira omoy
simpan ona
angkat ongkat
raba onoy
enam onom
muka onon
lari onsit
sebut ontus
empat opat
tiang ori
jauh oroq
siput osi
lepas otis
banjir owa
ilalang padang
pesan pakot
demi paku
paling paling
pukul palu
Pasir pasér
pipi pasu
sawah payo
rusa payaw
anak péaq
layang-layang péda
perkakas pekakas
sejenis pohon pekalung
yatim pelulo
penggawa penggawa
dayang penggapit
penggawa peréwa
perintah perénta
permata permato
koreng petikang
ayam piak
pernah pian
belum bélo pian
piring pinggan
uang pitis
paha po
mata keranjang pokéng
penuh suntuk pong
penuh ponu
pukul popal
di poq
ikan gabus pora
kemarin poré
pulih, kembali puli
puluh pulu
getah pulut
bubungan punmus
putus putus
raja raja
ramai ramé
ramah ramo
penuh rapus
luas, besar raya
hitung rékén
rasa résa
kandang, pondok reban
remuk remok
ani-ani renggapan
arti reti
dengar ringo
angin riut
dangkal riwo
nyenyak ron
tari, ronggeng ronggéng
dingin roni
berani ronu
sakit roton
bangun ruko
temu ruku
unggun ruruk
nama negeri di negeri Pasir sadurengas
luas saé
salah sala
sampai sampé
lada sang
goreng sanga
kantuk santuk
sapu sapo
sabung saung
sesuai sengkono
sedang selang
pangkuan selili
celana seloar
maju sembak
hidup sembolum
cerita sempuri
senang senang
segera serék
cerai setuar
bahwa si
malang sial
sembilan sié
singkap silak
berdiam sentilo
lagi sinday
lembar sipung
si siq
niru siru
tiup siup
laki-laki, suami song
kerajaan seraja
dalam suang
subuh subu
sendok sudu
datang sulét
masuk sumbaq
sumpah sumpa
sudah, sesudah sundok
kupiah sungku
diam suni
susah, gundah susa
lari suyok
suruh suyu
maksud tada
tagih tagé
kita taka
tapa tapa
buat tampa
tanah tana
tanah tinggi tana bawo
tangkap tanggup
hormat tangkuén
tahun taon
tapa tapa
meskipun taroka
laut tasik
tahu tau
tawar tawar
waktu itu témpondoq
daki téndék
susu tété
terlalu telalu
terbang tembiling
terkejut tengkojét
tempa tempa
kagum temperanga
diam, tinggal tilo
timur timur
sumur tinan
mohon, minta tindu
gilir titir
tahu toan
bambu tolang
telur toli
tiga tolu
batang tondal
tinggal toro
pisah, cerai tuar
pinggang tuing
tumbuh tumbu
bakar tuna
duduk tungéq
tua tuo
lempar turak
tidur turi
tujuh turu
datang ulét
orang ulun
bapak, orang tua umaq
berbaring umbiq
ladang umo
empunya umpuq
simpan una
mandi undus
cabut ungkat
tanya unti
bunting untung
bungkusan uok
kulit upak
hidung urung
buka uso
hantu uwok
urut uyut
rupa waé
akar wakat
berubah waluy
lebah wani
yang ini yondoq
yang yoq
dia yoq

Lihat pula sunting

Sumber sunting

  1. Darmansyah; Suryadikara, Fudiat; Ibrahim, Sjahrial SAR; Sari, Nirmala. 1979. Bahasa Pasir. Jakarta: Pusat Pembinaan dan Pengembangan Bahasa, Departemen Pendidikan dan Kebudayaan. xvi+116pp.