Lampiran:Kamus bahasa Indonesia – bahasa Muna

Daftar di bawah ini adalah kata dalam Bahasa Indonesia dan terjemahannya dalam Bahasa Muna.[1]

Daftar kosakata sunting

Nomor Bahasa Indonesia Bahasa Muna
1. saya inodi
2. engkau ihintu
3. dia anoa
4. kami insaidi
5. Tuan (anda) intaidi
6. mereka andoa
7. ini aini
8. itu aitu
9. apa ohae
10. mengapa neafa
11. banyak noBari
12. sedikit sendai
13. sebahagian siga
14. setengah selabunta
15. besar nobala
16. kecil norubu
17. panjang newanta
18. pendek noŋkubu, nongkubu
19. sempit noseke
20. longgar nolie
21. lebih nokolabi, nolabi
22. kurang nokae
23. penuh nopono
24. laki-laki moGhane
25. perempuan robine
26. banci leŋke
27. orang mie
28. anak ana, anahi
29. orang tua kamokula
30. gadis kalambe
31. janda Birinanda
32. ikan kenta
33. burung manumanu
34. kerbau karambau
35. kutu otu
36. tikus WolaWo
37. babi WeWi
38. ayam manu
39. itik bebe
40. telur Ghunteli
41. semut sea
42. kucing Beka
43. buaya bueya
44. biawak kumbohu
45. anjing dahu
46. kuda aDhara
47. monyet ndoke
48. ulat kaGhuleGhule
49. ular Ghule
50. penyu ponu
51. cecak sasa
52. lipas lalembanua
53. bengkarung Wili
54. kelelawar Waeya
55. gajah gaDa
56. harimau harimau
57. pohon pughu
58. daun ro
59. akar paraka
60. buah Bake
61. bunga Wuna
62. bunga kambea
63. dahan karaGha
64. benih Wine
65. biji Ghonu
66. kulit kuli
67. daging dagi
68. darah rea
69. tulang buku
70. lemak taBa
71. tanduk tandu
72. ekor punda
73. bulu Wulu
74. kepala fotu
75. telinga poŋke, pongke
76. mata bunsolo
77. hidung ne
78. mulut WoBa
79. mulut nunsu
80. gigi Waŋka, wangka
81. lidah lela
82. kuku konisi
83. kaki GhaGhe
84. lutut tu
85. tangan lima
86. jari Wunanolima
87. perut taGhi
88. leher WuGhu
89. tetek titi
90. jantung bake
91. hati Ghate
92. alat kelamin laki-laki fura
93. alat kelamin wanita Wusi
94. minum foroGhu
95. makan fuma, tangkahi, febaku
96. gigit sia
97. lihat Ghondo
98. dengar fetiŋke, fetingke
99. tahu pandeha.ne
100. tidur lodo
101. cium Wono
102. raba kadampa
103. merasa fenami
104. mandi kadiu
105. kencing GhoGhora
106. buang air besar dea
107. berenang leni
108. berjalan kala
109. datang rato
110. berbaring ndolehao
111. duduk ŋkora
112. berdiri ere
113. memberi foWaaGho
114. jongkok uŋko
115. tiarap loŋkofao
116. lari tende
117. loncat punda
118. malam alo
119. lambai ale
120. anu aru
121. menggiring alu
122. hadapi aro
123. keluarkan ali
124. permainan galah ase
125. saya inodi
126. sopi ara
127. ambil ala
128. gelas tonde
129. pagar batu tondo
130. robek gambe, wia
131. setengah matang’ (kambuse) gambo
132. mengangkat bagian badan esa
133. memindahkan tanaman yang masih kecil dengan tanahnya usa
134. kering karena dijemur reŋku
135. gembira ruŋku
136. bawa oWa
137. melawan eWa
138. tersandung lambe
139. rumah lambu
140. kikis kiri
141. lepra kori
142. pantat koro
143. ingus toli
144. telan tolo
145. ibu ina
146. bentuk bate
147. bersolek bite
148. budak Gata
149. jepit Gati
150. kakek, nenek; cucu aWa
151. bawa oWa
152. nama burung olo
153. memanjat fonisi
154. berkata bisara
155. berteriak podea
156. berbisik kamunti
157. bernyanyi nelagu
158. bersiul neŋkawowo
159. bersumpah nosumpa
160. menggerutu noparamuntu
161. matahari Gholeo
162. bulan Wula
163. bintang kolipopo, kulipopo
164. dimuka aro
165. lipatan daging pada leher kola
166. sukum kula
167. belukar karumbu
168. gemuk karombu
169. langit lani
170. awan olu
171. hujan Ghuse
172. air oe
173. angin kaWeya
174. batu kontu
175. pasir Bone
176. tanah Wite
177. asap Ghumbo
178. api ifi
179. gunung kabaWo
180. hutan katuGha
181. debu Harabu
182. lembah Kaporate
183. liang lia
184. merah kadea
185. hijau iDho
186. kuning kakuni
187. putih kapute
188. hitam kaGhito
189. biru kakanda
190. ungu Wungo
191. belang Balamba
192. malam korondoha
193. siang GholeGholeo
194. sore sanimaGhuleo
195. subuh saoWalano
196. pagi kamentae
197. panas noopana
198. dingin noorindi
199. penuh nopono
200. baru buGhou
201. baik netaa
202. bulat neŋkonu
203. kering noneu
204. basah nomeme
205. utara kabelatu
206. timur mataGoleo
207. selatan salata
208. barat kansoo.pa
209. ayah ama, Idha
210. kakak laki-laki/perempuan isa
211. paman fokoamau
212. bibi fokoinau
213. ipar tamba
214. besan kamodu
215. sedih noBhelalalono
216. marah noamara
217. gembira nobaru
218. malu noambanu
219. berani nomoGhane
220. takut nootehi
221. dapur Ghabu
222. pangku laBe
223. pintu foninto
224. jendela kalonga
225. atap Ghato
226. lantai hale
227. dinding karondomi
228. bilik o.lo
229. loteng Ghahu
230. tangga pulaŋku
231. tidak mi.na
232. belum mi.naho
233. nama nea
234. kelapa Ghai
235. kopra kulou
236. parang kapulu
237. tombak pandana
238. pisau piso
239. periuk nuhua
240. tungku dalika
241. luka Bela
242. suka mpalo
243. minta salo
244. untuk mbali
245. turun sampu
246. gali sese
247. coba nsoba
248. sarung beta
249. bentuk katu
250. rimba saŋku
251. sela lantai ka
252. saja ka.Wu
253. menciap kopi
254. ikat GoBo
255. menggali toBa

Lihat pula sunting

Sumber sunting

  1. Nurdin Yatim. 1981. Bahasa Muna. Jakarta: Pusat Pembinaan dan Pengembangan Bahasa. xii+57pp.