Lampiran:Kamus bahasa Indonesia – bahasa Bajau
Daftar di bawah ini adalah kata dalam Bahasa Indonesia dan terjemahannya dalam Bahasa Bajau.[1]
Daftar kosakata
suntingNomor | Indonesia | Bajau | |
---|---|---|---|
1 | aku | aku | |
2 | engkau | kau | |
3 | kita | kite | |
4 | ini | itu | |
5 | itu | iru | |
6 | siapa | sai | |
7 | apa | ai | |
8 | semua | mémon | |
9 | banyak | pare | |
10 | satu | dakau | |
11 | dua | due | |
12 | besar | bagal | |
13 | panjang | taha | |
14 | kecil | dikki | |
15 | perempuan | dende | |
16 | laki-laki | lelle | |
17 | orang | aha | |
18 | ikan | dayah | |
19 | burung | mamanok | |
20 | anjing | asu | |
21 | kutu (kepala) | kutu | |
21 | pohon | pohon | |
23 | benih | bibit | |
24 | daun | daun | |
25 | akar | ragat | |
26 | kulit kayu | (kulit kayu) | |
27 | kulit | kulit | |
28 | daging | dageng | |
29 | darah | laha | |
30 | tulang | bakas | |
31 | lemak | mennak | |
32 | telur | antello | |
33 | tanduk | tandok | |
34 | ekor | éngko | |
35 | bulu | bulu | |
36 | rambut | (bulu tikolok) | |
37 | kepala | tikolok | |
38 | telinga | talinga | |
39 | mata | mate | |
40 | hidung | uroh | |
41 | mulut | boa | |
42 | gigi | gigi | |
43 | lidah | délla | |
44 | kuku | kukku | |
45 | kaki | nai | |
46 | lutut | tuhut | |
47 | tangan | tangan | |
48 | perut | bettah | |
49 | leher | kelloh | |
50 | susu | susu | |
51 | jantung | dodoke | |
52 | hati | atai | |
53 | minum | nginun | |
54 | makan | nginta | |
55 | gigit | ngeket | |
56 | lihat | ngite, tile',tarintah, indat | |
57 | dengar | kalé, ngale | |
58 | tahu | katonang, ngatonan | |
59 | tidur | tidor | |
60 | mati | matai | |
61 | berenang | rumangi | |
62 | terbang | luméah, lummeyah | |
63 | berjalan | dumalang, numalan | |
64 | datang | tikka, tekke | |
65 | berbaring | palea', paleak | |
66 | duduk | ningkolo | |
67 | berdiri | tinggé, nengge | |
68 | beri | bunang, munan | |
69 | berkata | yo',elleh | |
70 | matahari | ellau | |
71 | bulan | bulang, bulan | |
72 | bintang | karagintah, mamau, bintang | |
73 | air | boé | |
74 | hujan | urang, uran | |
75 | batu | batu | |
76 | pasir | gusoh | |
77 | tanah | tana | |
78 | awan | lakaq, tai sangai | |
79 | asap | umbu | |
80 | api | api | |
81 | abu | abu | |
82 | merah | mira, mire | |
83 | hijau | moncombulo, nyuloh | |
84 | kuning | kunéh | |
85 | putih | poté | |
86 | hitam | lo'ong, lohon | |
87 | malam | sangang, sangan | |
88 | panas | panas | |
89 | dingin | jarinni, jarenni | |
90 | penuh | penno | |
91 | baru | bau, bucco | |
92 | baik | ala', alat | |
93 | bulat | buntar | |
94 | kering | toho | |
95 | tidak | nggai | |
96 | bunuh | bono, mono | |
97 | terbakar | tatunu | |
98 | jalan | lalang, numalan | |
99 | gunung | bullu', bullut | |
100 | (nama) | arang, aran | |
101. | bahan | bahan | |
102. | tale | kenari | |
103. | langsa' | langsat | |
104. | kadondong | kedondong, kadundoh | |
105. | alang-alang | serrai | |
106. | jambu biji | jambu bigi | |
107. | bunga pisang | bunga pisah, bunge pisah | |
108. | kunyit | kunyi', kunyit | |
109. | enau | ||
110. | pala | pala | |
111. | durian | duriang, durian | |
112. | nangka | nangka | |
113. | pepaya | katela, katele | |
114. | pinang | pinah | |
115. | sagu | ambuloh | |
116. | labu | kokolu | |
117. | kacang | kacang, canggoreh | |
118. | kepala | tikolo' | |
119. | rambut | Bulu tikolo' | |
120. | telinga | talinga, talinge | |
121. | mata | mata,mate | |
122. | hidung | uroh | |
123. | dagu | janggu', jongor | |
124. | leher | kulloh, kelloh | |
125. | mulut | boa | |
126. | gigi | gigi | |
127. | lidah | della | |
128. | dada | karikka, karekke | |
129. | perut | bittah, bettah | |
130. | pinggang | pinggang,karompah | |
131. | paha | pompa'a, pampahe | |
132. | lutut | tuhu, tuhut | |
133. | betis | bua nai | |
134. | kaki | nai | |
135. | daging | daging, dageng | |
136. | jantung | jantung | |
137. | hati | atai | |
138. | usus | tubbo', tebbo | |
139. | darah | laha | |
140. | kulit | kuli', kulit | |
141. | makan | nginta | |
142. | minum | inung, nginun | |
143. | tidur | tidor | |
144. | mandi | mandi | |
145. | berjalan | dumalang, numalan | |
146. | mwncium | nguro', ngurok | |
147. | meraba | ngasal | |
148. | mendengar | makale | |
149. | melihat | kita, tile' ,tarintah, ngindak | |
150. | mengecap | mengecap | |
151. | duduk | ningkolo | |
152. | matahari | mata ellau, ellau | |
153. | bulan | bulang, bulan | |
154. | air | boe | |
155. | hujan | urang, uran | |
156. | batu | batu | |
157. | tanah | tana | |
158. | awan | Tai sangai | |
159. | asap | umbu | |
160. | api | api | |
161. | pasir | gusoh | |
162. | debu | abu | |
163. | merah | mira | |
164. | kuning | kuneh | |
165. | putih | pote | |
166. | hitam | lo'ong, lohon | |
167. | malam | sangang, sangan | |
168. | pagi | lagisangang, nyanyaloh | |
169. | siang | ellau, langak ellau | |
170. | petang | kimoa', kimoat | |
171. | fajar | matellau | |
172. | matahari terbit | palua ellau | |
173. | matahari terbenam | seddak ellau | |
174. | panas | panas | |
175. | dingin | jarinni, jarenni | |
176. | buruk | rahat | |
177. | baik | malasso | |
178. | basah | base | |
179. | kering | toho | |
180. | kosong | kosoh | |
181. | penuh | penno | |
182. | utara | uttare | |
183. | selatan | salaboh | |
184. | barat | barat | |
185. | timur | salatan | |
186. | ibu | emma | |
187. | ayah | uwwa | |
188. | kakak laki-laki | ekka lelle | |
189. | kakak perempuan | ekka dende | |
190. | adik | adi | |
191. | saudara ibu | danakan emma | |
192. | saudara ayah | danakan uwwa | |
193. | nenek laki-laki | embo lelle | |
194. | nenek perempuan | embo dende | |
195. | ipar | iparan | |
196. | menantu | ayuan | |
197. | mertua | matoe | |
198. | malu | ambangan | |
199. | dinding | dindeh | |
200. | jendela | tintongah | |
201. | pintu | bualawah | |
202. | atap | lalangit | |
203. | sosale | lantai | |
204. | dapur | dapuran | |
205. | tidak | gai | |
206. | ngambono | membunuh | |
207. | terbakar | tatunu | |
208. | lalan | jalan | |
209. | antello | telur | |
210. | kami | kami | |
211. | teo | jauh | |
212. | tuku | dekat | |
213. | ringit | benci | |
214. | esso | kenyang | |
215. | ngilantu | lapar | |
216. | badi | parang | |
217. | ladeh | pisau | |
218. | makai badu | berpakaian | |
219. | laggak | jatuh | |
220. | nangis | menangis | |
221. | kaba' | kelelawar | |
222. | bandoh | kapak | |
223. | lelepe | perahu | |
224. | musai | dayung | |
225. | tekko | mahal | |
226. | tittowe | tertawa | |
227. | nguppi | mimpi | |
228. | takudat | terkejut | |
229. | mude | murah | |
230. | hanite | cakrawala | |
231. | sangai | angin | |
232. | sungai | sungai | |
233. | dilaut | laut | |
234. | pana | panah | |
235. | andinu | berkebun | |
236. | makus | peluk | |
237. | pinggan | piring | |
238. | memessi | memancing | |
239. | lomosan | malas | |
240. | peddi, ngaremmun | sakit | |
241. | bau | sembuh | |
242. | pel | obat | |
243. | bunteh | kawin | |
244. | tuhun | menyelam | |
245. | meddahan | memadam | |
246. | nebbah | menebang | |
247. | mabellian | menjual | |
248. | ngongonyak | berteriak | |
249. | ruma | rumah | |
250. | teteuli | bilik | |
251. | barenneh | tempat air | |
252. | sipat batai | jolok | |
253. | lemmak | gemuk | |
254. | ngilantu | lapar | |
255. | tabuke | terbuka | |
256. | tatutut | tertutup | |
257. | tapisan | tapisan | |
258. | kuali | wajan | |
259. | sudu | senduk | |
260. | tepo | tikar | |
261. | itu | sekarang | |
262. | lumu | lelah | |
263. | kakaro | tergesa-gesa | |
264. | laun | lambat | |
265. | congngok | dungu | |
266. | baressi | jernih | |
267. | tojjo | keras | |
268. | tebal | tebal | |
269. | nipis | tipis | |
270. | pasate | pedas | |
271. | ngengejjak | gemetar | |
272. | kalah bengkah | bantal guling | |
273. | kalah | bantal kepala | |
274. | rombak | rombak | |
275. | palu | palu | |
276. | hubungan | bubungan | |
277. | tetule | bakul | |
278. | talau | takut | |
279. | cair | cair | |
280. | sumbak dayah | tombak ikan | |
281. | tapisan | penapis sagu | |
282. | takwamene | pekarangan | |
283. | mata | mentah | |
284. | datai | masak | |
285. | pisah | pasang | |
286. | ngerri | surut | |
287. | pinggan batu | piring batu/tanah | |
288. | biuwe | beribut | |
289. | darobet | secubit | |
290. | melli | membeli | |
291. | ngopes | mengupas | |
292. | nanan | menanam | |
293. | engkat | tali | |
294. | kamudi | kemudi | |
295. | akalena | buritan | |
296. | umpan | umpan | |
297. | tangge | tangga | |
298. | ngambubut | mencabut | |
299. | kekebbongan | angkuh | |
300. | pakerrit | kikir | |
301. | nginai | kenapa |
Lihat pula
suntingSumber
sunting- ↑ E. Wattimury; Ny. A. Haulussy; J. Pentury. 1997. Struktur Bahasa Alune. Jakarta: Pusat Pembinaan dan Pengembangan Bahasa. xi+103pp.